وبلاگ نحوه پرورش و نگهداری از گیاهان
» پرورش گل سنبل
پرورش گل سنبل
گیاه سنبل به بلندی ۱۵ تا۲۰ سانتی متر و گل های زودرس آن به شکل خوشه انتهای ساقه گوشتی معمولا از نیمه اسفند تا فروردین باز میشود و به رنگهای سفید ، قرمز ، آبی ، بنفش ، صورتی و زرد و غیره است .این گیاه را در آپارتمان می توان درون پیت ، ماسه و یا آب پرورش داد .
برای نگه داری آن در آب به گلدان های مخصوصی نیاز دارد که دارای دهانه ای گشاد و گلوگاهی باریک باشند ، بقسمی که آب ریشه ها را فرا گرفته و مماس با انتهای پیاز گل باشد.سنبل ، در تاریکی مطلق ریشه تولید میکند .
مطلب مرتبط
طرز تهیه چیز کیک پنیری بدون گلوتنبنابراین بهتر است بدین منظور پیاز را در قفسه آشپزخانه گذارده و حرارتی معادل ۹ ، ۱۱ درجه سانتی گراد برای آن فراهم نمود .پیازهایی که در شن خوابانده شده اند را لازم است با گلدان در نقطه ای از باغچه که از خطر یخ بندان محفوظ باشد دفن نمود .برای این که بیرون آوردن گلدان از خاک در زمستان آسان شود می توان قبلا پوششی اطراف گلدان قرار داد. زمانی سنبل را به روشنایی آورید که جوانه ها آنقدر برجسته شده باشند که بشود آن ها را با دست لمس کرد .هیچگاه گیاه را در مکانی که خیلی گرم باشد قرار ندهید .هرچه می توانید بر روی برگ ها آب بپاشید تا شادابی خود را حفظ کنند .برای نگه داری سنبل در منزل پیازهای پرورش یافته مخصوص مورد نیاز است که معمولا پس از یکبار گل دادن غیر قابل استفاده میشوند مگر اینکه در خاک مناسبی رشد کرده باشند که در این صورت هم ممکن است پیازچه ها دوسال طول بکشد تا گل بدهند .در کشور هلند مخصوصا نواحی هارلم مزارع بزرگی از سنبل و لاله کاشته می شود، برتری ای که این کشور بر سایر کشورها دارد و گلهای سنبل آنجا در عالم معروف شده بواسطه وجود سه عامل اصلی ،
مواظبت ، دقت و منطقه مساعد از نظر جوی و زمین حاصل خیز آن است که چنین عوامل مساعدی کمتر در یک جا جمع میشود .بخصوص در ایران که هوای خشک و آفتاب سوزان و روشنایی زیاد آن چندان مساعد برای پرورش سنبل بشکل سنبل هلند نیست .در هلند تقریبا پنج هزار هکتار زمین که پنجاه میلیون متر مربع میشود برای کاشتن سنبل و لاله تخصیص داده شده که منظره زیبا و فریبنده آن همه ساله عده زیادی را برای تماشا به آن کشور می کشاند .این زمین ها اصولا از شن های نرم کنار دریا که مملو از نرمه صدف های دریایی است تشکیل شده و بدست گل کاران مقدار کود گاو یا تورب پوسیده با آن مخلوط میشود .زیرا بهترین خاک برای پرورش سنبل باید مخلوطی از دو سوم شن و یک سوم مواد پوسیده مغذی باشد .چون سطح این مزارع پست تر تز دریاست همیشه چند دسیمتر زیر زمین آب وجود دارد که در نتیجه خاک مزارع را مرطوب نگه میدارد .
با این ترتیب حتی تابستان هم مزارع سنبل هلند احتیاجی به آبیاری ندارد .تمام این مزارع را به قطعات مربع مستطیل تقسیم کرده ، اطراف آنرا پرچین های تازه از نی کاشته و محصور ساخته اند تا سنبل ها و لاله ها از صدمه بادهای کنار دریا مصون بمانند .
با این ترتیب است که همه ساله میلیون ها پیاز سنبل و لاله یا گل آن ها از هلند به تمام نقاط جهان صادر میشود .گیاه سنبل را اصولا به سه دسته تقسیم می کنند ،
۱ ، سنبل هلندی H.Orientalis.
۲ ، سنبل ولایتی یا پاریسی H.O.Pronncialis.
۳ ، سنبل رومی H.O.Olbulus.
وجه تمایز سنبل هلندی با دو قسم دیگر ، پهنا و حجم خوشه گل آن است و دانه های گل روی خوشه کاملا چسبیده و نزدیک به یکدیگر میباشند .
سنبل هلندی دارای دو جور : پرپر و کم پر میباشد .
ولی خوشه گل کم پر قوی تر و بیشتر از جور پرپر برای تهیه گل پیش رس مستعد میباشد .خوشه گل سنبل هلندی پرپر کوچک تر و دانه های گل آن هم ریزتراست .
سنبل ولایتی همان سنبل های ایرانی است که از قدیم در ایران برای ایام نوروز می کاشته اند و پیازهایآنرا غالبا از مازندران می آورند .خوشه گل های آن تنبل و تنک که بین دانه های گل فاصله زیاد دارد گرچه این قسم سنبل به زیبائی سنبل هلندی نیست ولی چون پیازهای آن کاملا روستایی و سالیان متمادی در زمین باقی مانده خود بخود زیاد شده همه ساله بهار بوته های قوی و پر پشتی از آن بیرون آمده و گل ریزان میکند ، برای باغ های روستایی ، کنار چمن زارها ، گل بهاری مناسبی است .رنگ گل های این قسم که هم پرپر و هم کم پر است قفایی روشن یا سیر میباشد .بوته سنبل رومی کوچک تر و خوشه گلش که از هر بوته بیشتر از یکی بیرون نمی آید خیلی کوچک و تنک ولی معطر و خوشبو است ، رنگ گل هایش سفید و زودتر از سنبل هلندی باز می شود .
روش کاشت و تکثیر ،گل سنبل را با کاشتن پیازهای کوچک که پس از یک عمل مختصر روی پیاز اصلی تولید میشود زیاد می کنند .تعداد این پیازچه ها به نسبت جور آن کم و زیاد می باشد .برای این که از یک پیاز سنبل بخواهند پیازهای کوچک گرفته آن را زیاد کنند ، باید یک ماه قبل از موقع کاشتن ته پیاز را بشکل مخروط کوچکی با چاقو در آورده یا آن را بشکل صلیب شکاف داده بگذارند جای برش خوب بخشکد . آن وقت آن پیاز را در عمق کمتری از پیازهای دیگر که برای گل آن می کارند به کارند .پیازهای سنبل را به نسبت استفاده ای که از گلش میبرند بطرق مختلف می کارند .چنان چه برای گل چیده و زیاد کردن آنها را در هوای آزاد روی زمین و برای تزیین اطاق ها و سالون در گلدان یا ظروف آب میکارند .
بهترین فصل برای کاشتن پیازهای سنبل در گلدان یا ظروف آب ماه آبان و آذر است اگر بخواهند زودتر از فروردین از گل سنبل استفاده کنند باید گلدان های ۱۰ سانتی متری را با خاک خیلی سبک و مملو از مواد پوسیده باین ترتیب ، ۵ قسمت خاک رسی و شنی ۳ قسمت کود کاملا پوسیده و ۲ قسمت ماسه شسته پس از آنکه قبلا کف گلدان را برای زه کشی و رد شدن آب زائد آن حاضر کرده باشند پر کرده بعد پیاز سنبل را بطوری در گلدان به گذارند که تمام پیاز در خاک باشد .این گلدان ها را پس از آب دادن در زمین فرو می کنند ، حرارت زمین سبب می شود که پس از یک تا یک ماه و نیم پیازها کاملا ریشه کرده و جوانه برگ ها نوک پیاز پدیدار شود ، آن وقت گلدان ها را بیرون آورده زیر شاسی یا توی گلخانه معتدل میگذارند تا نمو کرده و گل های آن باز شود .به نسبت گرمای گل خانه گل ها زودتر یا دیرتر شروع بباز شدن می کنند .برای کاشتن پیاز سنبل در آب فقط گذاردن پیاز روی ظروف مملو از آب که در آن مقدار کمی خاکه ذغال ریخته باشند کافی نیست بلکه باید آن ها را مواظبت کنند که قبل از بیرون آمدن برگ های گیاه پیازها کاملا ریشه های خود را در آب منتشر کرده باشند .
برای این کار بطوریکه قبلا گفته شد بهتر است روی هر پیاز کلاهک کاغذی گذاشته شود تا روشنایی کمتری به نوک پیازها برسد .در نتیجه دیرتر سبزه آن نمو می کند .
ضمنا مواظبت نمایند همیشه آب ظرف به اندازه باشد که سطح آب مماس با ته پیاز بوده و فقط ریشه گیاه در آب بماند .برای کاشتن سنبل در هوای آزاد روی زمین نکته قابل توجه وجود خاک سالم و سبک است و اگر خاک زمین مساعد نباشد باید قبلا آن را اصلاح کرده بعد ماه آبان و آذر پیازها را به عمق ۱۵ سانتیمتر و اگر در آن منطقه سرمای زمستان سخت و ممکن است در چنین عمقی رطوبت زیاد نفوذ کرده یخ بزند ، پیازها را عمیق تر به کارند .پس از آنکه گل های سنبل تمام شد باید نیمی از برگ های آن را بریده و ماه خرداد و تیر که برگ های باقی مانده زرد شده و خشکید پیازها را از زمین خارج کرده پس از آن که چند روز در معرض هوا گذارده و رطوبت آنرا گرفتند آن ها را در انبار یا اطاق خشک و تاریک برای کاشتن سال بعد نگه داری نمایند .تکثیر ،زیاد کردن گل سنبل به روش جدا کردن پیازچه ها به ترتیبی که در بالا اشاره شده انجام می گیرد .
